|
||||||||
|
||
Sa International Conference Center ng Brunei—kahit walang paunang paalam sa tagapagtaguyod ng pulong ng mga minitrong panlabas ng ASEAN, ipinamigay dito kahapon ng umaga ng ilang tauhan ng Kagawaran ng Ugnayang Panlabas ng Pilipinas ang isang press release sa mga kalahok sa pulong. Anang press release, lubusang ikinababahala ni Kalihim Albert del Rosario ng Ugnayang Panlabas ng Pilipinas ang unti-unting paglakas ng militarisasyon sa South China Sea. Sinabi niyang ang walang tigil na pagdaragdag ng Tsina ng presensyang militar at paramilitar sa Huangyan Island at Ren'ai Reef ay "magsasapanganib sa pagsisikap para sa kapayapaan at katatagang pandagat ng rehiyong ito." Aniya, ang aksyon ng Tsina ay lumabag sa "Declaration on the Conduct of Parties in South China Sea" na nilagdaan ng Tsina at ASEAN noong 2002. Ayon sa tadhana ng naturang deklarasyon, ipinangako ng iba't ibang panig na magtitimpi, at hindi magsasagawa ng anumang aksyong magpapasalimuot at magpapalawak sa alitan. Pero hindi sumang-ayon ang mga bansang ASEAN sa ganitong kilos ng Pilipinas.
Ipinahayag ng Direktor ng Tagapagpaganap ng Instituto ng Pananaliksik sa Kapayapaan at Kooperasyon ng Kambodya, na sa kasalukuyan, lumitaw ang positibong signal sa proseso ng pagpapasulong ng Tsina at ASEAN sa pagkakaroon ng Code of Conduct for the South China Sea. Dapat iwasan aniya ng iba't ibang may kinalamang panig ang pagsasagawa ng radikal na aksyong makakapinsala sa pagtitiwalaan.
Sinabi naman ng isang tauhan ng Ministring Panlabas ng Brunei na ayaw magpabangit ng pangalan, na hindi inaasahan ng mga bansang ASEAN ang muling paglitaw ng katulad na alitan noong nagdaang taon, kaya hinding hindi nito pahihintulutan na maaapektuhan ng mga alitan sa teritoryo ang pangkalahatang kalagayan ng kooperasyon ng Tsina at ASEAN. Hinding hindi rin aniya sasang-ayunan ng kanyang bansa ang naturang kilos ng Pilipinas.
Ang pagsisikap ng Tsina at ASEAN para sa pangangalaga at pagpapalakas ng kapayapaan at kaligtasan ng rehiyon ng South China Sea ay nagkakaroon ng bagong progreso. Sa magkasanib na preskon kahapon na itinaguyod nina Ministrong Panlabas Wang Yi ng Tsina at Ministrong Panlabas Surapong Techaruvichit ng Thailand, ipinahayag ng panig Thai idaraos ng Tsina at ASEAN ang ika-6 na pulong sa mataas na antas hinggil sa pagpapatupad ng Declaration on the Conduct of Parties in South China Sea, at ika-9 na pulong ng magkasanib na working group. Sa panahon ng naturang dalawang pulong, isasagawa rin ang talastasan hinggil sa Code of Conduct for the South China Sea.
© China Radio International.CRI. All Rights Reserved. 16A Shijingshan Road, Beijing, China. 100040 |