Mga biktima ng pamamaslang sa Rizal Park, ginunita

ISANG Misa ang idinaos upang ipagdasal ang mga nasawi sa nakalipas na trahedyang naganap sa Rizal Park noong nakalipas na taon. Kaninang umaga, ginunita ang ala-ala ng walong Hong Kong nationals at ang pulis na nang-hostage sa kanila.

Sa kanyang homiliya, sinabi ni Bp. Leopoldo Tumulak, ang military ordinary, na nauunawaan niyang nais malaman ng mga kamag-anak ng mga biktima ang tunay na naganap at makilala kung sino ang dapat managot na maaaring magpagaan sa kanilang pagdadalamhati. Nais din nilang makamit ang katarungan at maituwid ang mga pagkakamali.

Subalit, binigyang-diin ni Bishop Tumulak na hindi na maibabalik pa ang mga buhay na nawala dahilan sa pangyayari. Hindi umano matatawaran at mabibigyan ng halaga ang buhay at ang maaaring gawin na lamang ay huwag limutin sa gunita ang mga nagawang mabuti ng mga nasawi.

Bagama't hindi pa rin matiyak kung sino at ano ang naging dahilan, mahalagang mabatid nang lahat na nagbabago lamang ang buhay at di kailanman nagwawakas. Dahilan umano sa nakalulungkot na pangyayari, nagkaroon ng pag-itan at kawalan na tiwala sa isa't isa na nauwi pa sa poot at galit.

Sinabi pa ni Bishop Tumulak na dumating na ang pagkakataon upang masimulan ang paghihilom ng sugat na natamo noong nakalipas na taon. Nakikita umano ito sa pagpapatuloy ng pagsisiyasat, mayroon nang mga pag-uusap at mga panalangin at pagsamba na saklaw ng ecumenism at interfaith.

SA LUNETA, mga mongheng Buddhist ang namuno sa paggunita sa ala-ala ng mga nasawi sa hostage-taking incident. Dumalaw at lumahok sa paggunita sina Tse Chi Hang, Lee Mei Chun, Lin Sui Ching, Tse Chi Kin na pawang mga kamag-anak ni Masa Tse, ang tour guide na unang pinaslang ng hostage-taker na si Sr. Inspector Rolando Mendoza. Kasama nila ang isang nakaligtas, isang abogado at mambabatas mula sa Hong Kong na nakilalang si James To Kun-Sun.

Sa halip na tourist bus, isang mesa na nalalambungan ng dilaw na tela ang inilagay sa may Quirino Grandstand at napaliligiran ng mga basket at paso na may dilaw at puting bulaklak at may mga alay na cerveza, fruit juice, mga biskwit at insenso.

Nakasuot ng kulay orange, brown at yellow robes, pinalubutan ng mga monghe ang mesa at nagdasal sa wikang Tsino sa loob ng may isang oras.

Ang mga panauhin mula sa Hong Kong ay nadamit ng itim at tahimik na nakatayo sa harap ng mga monghe at taimtim na nagdasal, lumuhod at nagbigay galang sa harap ng mesa.

Dumating ang mga taga-Hong Kong noong Linggo at nakausap ni Justice Secretary Leila de Lima kahapon at pauwi na bukas ng umaga. Subalit tila wala silang madadalang paghingi ng paumanhim mula sa Pilipinas sapagkat walang pinuno ng bansa na direktang humingi ng paumanhin sa insidente.

Para sa mga kamag-anak ni Masa, dapat makita ang pakikiramay ng pamahalaang Pilipino sa mga naulila. Ayon kay Tse Chi-Hang, humihingi sila ng formal apology at dapat papanagutin ang dapat managot at mayroong nararapat na magsabing siya ang nagkulang o nagkamali. Marapat din umanong bigyan ng kompensasyon ang mga nasawi at mga nasugatan.

Ibinalita ng iba't ibang news agency sa Pilipinas ang pahayag na iyo ni Tse Chi-Hang. Idinagdag pa niya na hindi nila malilimot ang trahedya sapagkat sa bawat pagtitipon ng kanilang pamilya, nagugunita nila ang pagkawala ni Masa at nasa kanila pa rin ang sakit ng naganap isang taon na ang nakalilipas.

SA PANIG ni Philippine National Police Director General Raul M. Bacalzo, ang nakalipas na pangyayari noong nakalipas na taon ay 'di kailanman mabubura sa gunita ng pambansang pulisya hindi lamang dahilan sa trahedya bagkos ay nabuksan ang kanilang mga mata sa kanilang mga kahinaan sa systems and procedures at kakulangan ng mga pagsasanay at kagamitan.

Kahit pa umano nagluluksa sila sa pangyayari, determinado silang alamin kung ano ang pinag-ugatan ng mga naganap at kumilos ayon sa mga pangangailangan ng panahon.

Ani Director General Bacalzo, sa tulong ni Pangulong Aquino at ng komunidad, kasama na ang Federation of Filipino-Chinese Chambers of Commerce and Industry, Inc. naisagawa nila ang tatlong mahahalagang bagay, ang mag-organisa, magsanay at magkaroon ng mga kagamitan. Sa pag-oorganisa, higit na nakilala ang mga nararapat gawin, at mga kakayahan, at nagkaroon ng tinatawag na interoperability. Nakapagsanay na rin ang pulisya at naisaayos ang operations manuals in critical incident management, special unit operations, special weapons and tactics at hostage negotiation. Nasimulan na ring magkaroon ng kagamitan ang special units na tutugon sa iba't ibang crisis situations.

Niliwanag ni General Bacalzo na natuto na ang pambansang pulisya ng mga aral mula sa trahedyang naganap noong nakalipas na taon at nangangako silang tutugunan ang mga pangangailangan ng mga mamamayan at mga panauhin.

Sinabi rin ni General Bacalzo na may pagsasanay na rin para sa mga mamahayag sa iba't ibang rehiyon upang maging mas maganda ang pagsasamahan ng pulisya at ng mga tagapagbalita.

IPINALIWANAG naman ni Interior and Local Government Secretary Jesse Robredo na naipadama na ng bansa ang pakikiramay sa mga naulila at ito'y nakita na rin sa binuong solidarity fund para sa mga biktima.

Hindi umano maikakaila na mayroong mga tiwaling pulis subalit ginagawan na ito ng kaukulang aksyon ng pamunuan sapagkat higit na transparent ang pamahalaan ngayon at naiilawan ang mga katiwalian noong mga nakalipas na panahon.

JESSE ROBREDO 2:35 – 3:29

Sinabi rin ni Kalihim Robredo na epektibo ang Tourist Police sapagkat walang anumang naganap na insidente sa mga nakalipas na panahon matapos ang insidente noong Agosto 23, 2010.

JESSE ROBREDO 3:37 – 4:20

Nang tanungin ko si Ginoong Robredo kung ano ang kanyang mensahe sa mga banyagang nagbabalak dumalaw sa Pilipinas, sinabi niya na higit na mas payapa ang bansa ngayon.

JESSE ROBREDO 4:24 – 4:50

SA PANIG ng Federation of Filipino – Chinese Chambers of Commerce and Industry, Inc., sinabi ni Henry Lim Bon Liong, pangalawang pangulo ng kanilang samahan, na isang trahedya ang naganap noong nakalipas na taon. Nauunawaan umano niya at ng kanyang samahan ang mga nadarama ng mga Hong Kong nationals.

Ayon kay Ginoong Liong, ang nalalabi na lamang na suliranin ay kung paano maipararating ng Pilipinas ang pakikipagdalamhati nito sa mga naulila at naging biktima.

Idinagdag niya na noong nakalipas na taon ay ibinaba na ng Pilipinas ang bandila nito sa half-mast bilang pagluluksa para sa mga naging biktima ng trahedya sa Rizal Park. Sapat na umano ito sapagkat kung aasa ang mga taga-Hong Kong na hihingi ng paumanhin si Pangulong Aquino ay baka paglabag na ito sa protocol.

Sa personal niyang pananaw, kung babanggitin ng mga taga-Hong Kong kung gaano ang hihilingin nilang compensation ay baka makapagbigay ang mga Pilipino sa mga naging biktima ng pamamaslang.

HENRY LIONG: 2:08 – 2:37

Mula sa Media Office ng Catholic Bishops Conference of the Philippines, ito po si Melo Acuna, nag-uulat para sa China Radio International-Filipino Department.