Hinggil sa CRIHinggil sa Serbisyo Filipino
   

Tsina, tumpak na pasusulungin ang kooperasyon nila ng ASEAN

(GMT+08:00) 2010-10-30 17:38:37       CRI
Ipinalabas kahapon sa Hanoi, Biyetnam ng mga lider ng Tsina at mga bansang ASEAN ang magkakasanib na pahayag hinggil sa sustenableng pag-unlad at ika-2 panlimahang taong plano sa kooperasyon ng dalawang panig. Sa background ng bagong kalagayan ng kayarian ng Silangang Asya, nagpalabas ang Tsina ng malakas na signal hinggil sa pagpapalalim ng pragmatikong kooperasyon nila ng ASEAN. Ipinalalagay ni Su Hao, propesor ng China Foreign Affairs University, na ang mga komong interes ng Tsina at ASEAN ay mas mahalaga kaysa kanilang pagkakaiba at kung buong lakas na pasusulungin ang kooperasyon, tiyak na magiging maganda ang prospek ng relasyong pangkaibigan ng Tsina at ASEAN.

Sa ika-13 Summit ng Tsina at ASEAN na idinaos kahapon ng hapon sa Hanoi, inilarawan ni premyer Wen Jiabao ng Tsina ang relasyong Sino-ASEAN sa pamamagitan ng tatlong "mabuti" at tatlong "pinaka-". Anya, ang Tsina ay magiging mabuting kapitbansa, mabuting kaibigan at mabuting partner ng mga bansang ASEAN mapagkailanman at ang kooperasyong Sino-ASEAN ay pinaka-pragmatiko, pinakamasagana at pinakamabunga.

Ipinahayag minsan ng mga eksperto na sa kasalukuyang serye ng mga summit ng Silangang Asya, ang mga tampok ay ang epekto sa rehiyonal na kayariang pampulitika at pangkabuhayan na dulot ng paglahok sa summit ng mga malaking bansa mula sa labas ng rehiyong ito at ang atityud ng Tsina. Bilang bunga ng Summit ng Tsina at ASEAN, buong liwanag na tinukoy ng magkakasanib na pahayag na kinakatigan ng panig Tsino ang pagtatatag ng ASEAN sa taong 2015 ng ASEAN Community na nababase sa tatlong haligi na Security Community, Economic Community at Socio-Cultural Community. Ipinalalagay ni propesor Su na ito ay maliwanag na pagkatig ng Tsina sa pagpapalakas ng ASEAN ng sariling pagkakaisa. Anya,

"Para sa 10 bansang ASEAN, ang isang bansa ay medyo mahina, kaya umaasa silang sa pamamagitan ng integrasyon, mabubuo ang isang buong lakas at saka lamang mapapatingkad nila ang namumunong papel sa rehiyonal na kooperasyon ng Silangang Asya. Para naman sa Tsina, kinakatigan namin ang integrasyon at pagkakaisa ng ASEAN, dahil ang integrasyon ng ASEAN ay makakabuti sa integrasyon ng buong Silangang Asya at ibayo pang makakapagpalalim ng kooperasyon ng Tsina at mga bansang ASEAN. Kung titingnan ang kooperasyong ito batay sa estratehikong pananaw, ang Tsina at ASEAN ay may mahalagang mahalagang komong interes."

Ang kooperasyong pangkabuhayan at pangkalakalan ay mahalagang larangan ng kooperasyong Sino-ASEAN. Sapul nang itatag ang malayang sonang pangkalakalan ng Tsina at ASEAN noong unang araw ng taong ito, umabot sa 211.3 bilyong Dolyares ang kabuuang halaga ng bilateral na kalakalan ng Tsina at mga bansang ASEAN noong unang tatlong kuwarter ng taong ito na lumaki ng 44% kumpara sa gayun ding panahon ng tinalikdang taon. Ang Tsina ay naging pinakamalaking trade partner ng ASEAN at ang ASEAN naman ay ika-4 na pinakamalaking trade partner ng Tsina. Walang humpay ding lumalaki ang pamumuhunan sa isa't isa ng Tsina at ASEAN.

Sa kasalukuyang summit, iniharap ni premyer Wen ang bagong target na umabot sa 500 bilyong Dolyares sa taong 2015 ang kabuuang halaga ng kalakalan ng Tsina at ASEAN at nakahanda rin anya ang Tsina na sa loob ng darating na 5 taon, itatag, kasama ng bawat bansang ASEAN, ang sonang pangkooperasyon ng kabuhayan at kalakalan. Ipinalalagay ni propesor Su na ang mungkahing ito ay hindi lamang isang magandang ideya, kundi maisasagawa rin. Sinabi niyang,

"Iba-iba ang antas ng pag-unlad ng 10 bansang ASEAN. Ang ilang bansa ay medyo maunlad at nagsakatuparan na ng industrialisasyon, ang ilan ay nagsasagawa pa ng industrialisasyon at ang ilan naman ay medyo di-maunlad. Sa katotohanan, ang estruktura ng kabuhayan sa loob ng Tsina ay nasa iba't ibang antas din, kaya, ang Tsina ay may angkop na larangan ng kooperasyong pangkabuhayan sa bawat bansang ASEAN batay sa kani-kanilang lebel ng pag-unlad ng kabuhayan. Ito ay isang bentahe na wala ang mga iba pang malaking bansa sa daigdig."

Siyempre, umiiral pa rin ang mga pagkakaiba sa pagitan ng Tsina at ilang bansang ASEAN na gaya ng isyu ng South China Sea. Kaugnay nito, sinabi ni propesor Su na itinakda na ng Tsina at ASEAN ang saligang paninindigang "pag-iisang-tabi ng pagkakaiba at magkakasamang paggagalugad" at nilagdaan din ang Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea. Ang mga ito anya ay narating na komong palagay ng Tsina at ASEAN para sa kapayapaan at katatagan ng South China Sea at ang kasalukuyang lumilitaw na hidwaan ay hindi makakaapekto sa pangkalahatang kalagayan ng relasyon ng dalawang panig. Anya,

"Sa isang banda, maaring isagawa ng Tsina at mga bansang ASEAN ang pagsasanggunian batay sa bilateral na saklaw para mapalalim ang pagtitiwalaan; sa kabilang banda naman, maari ring isagawa ng dalawang panig ang pagtalakayan sa takdang digri hinggil sa isyung ito. Iniharap ng ilang bansang ASEAN na dapat itaas sa antas ng alintuntunin ang Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea at positibo naman ang Tsina sa mungkahing ito. Ang isyu ng South China Sea ay hindi magiging isang isyung makakahadlang sa pag-unlad ng relasyon ng Tsina at mga bansang ASEAN at ang tunguhin ng relasyong ito ay pagkakaibigan, pagtutulungan, kapayapaan at kaunlaran."

Comments
Nagbabagang Paksa
Kompetisyon ng Talento at Kakayahan para sa mga Tagasubaybay sa Buong Daigdig
Pinakahuling Balita
Napiling Artikulo
SMS sa CRI sa 09212572397
6391853476XX: Gusto ko lang mag-hello sa paborito kong istasyon sa SW--ang China Radio International at sa lahat ng announcers ng Filipino Service. Nasa tabi niyo ako lagi.
6392199353XX: Salamat sa Gabi ng Musika at Pop China at sa buong Serbisyo Filipino. Solved ako sa mga padala ninyong CD at DVD ng Chinese Artists.
92041552XX: Happy Easter sa buong staff ng Filipino Service!
6392092449XX: Inspirado ako ngayong makinig sa inyong transmission dahil maganda lagi ang quality ng signal. Thank you for communicating with me via SMS.
6391658006XX: Hello CRI! I would like to give a reception report of CRI Serbisyo Filipino on July 29, 1130-1200 UTC at 12.110 MgHz shortwave listening from Clark, Angeles City, Pampanga. Sinpo: 55443. Lagi akong sumasali sa inyong pakontes at laging akong makikinig. Hope my report would be acknowledged by QSL card. Salamat.
More>>