MATAGAL na panahon ang ginugol sa pagbabalik ng mga batingaw ng Balangiga at 'di dahilan sa anumang pangyayari o pahayag. Ito ang sinabi ni Bb. Molly Koscina ng Embahada ng Estados Unidos sa Maynila.
Sa isang pahayag, sinabi ng tagapagsalita ng Embahada ng Estados Unidos na maraming mga naging pangulo, mga kalihim ng Tanggulang Pambansa, mga Americano at Pilipinong naglingkod bilang mga ambassador na kumilos na maibalik ang mga batingaw.
Hindi ito dahilan ng anumang pangyayari at pahayag na naging dahilan ng pagbabalik ng kontrobersyal na mga batingaw na sinamsam ng mga Americano matapos ang madugong bahagi ng kasaysayan sa pagitan ng Pilipinas at Estados Unidos noong nakalipas na daang-taon.
Darating ang mga batingaw sa Pilipinas bukas, dalawang taon matapos manungkulan si Pangulong Rodrigo Duterte na nagbitiw ng mga maaanghang na salita hinggil sa mga batingaw.
Ito ang reaksyon ni Bb. Koscina sa pakiramdam ng ilang napilitan lamang ang Pamahalaan ng Estados Unidos na ibalik ang mga batingaw dahil sa mga pahayag ni G. Duterte laban sa mga Americano.
Nakalipas na ang 117 taon na nararapat nang maghilom ang mga sugat noong nakalipas na daangtaon.
Tulad ng sinabi ni US Defense Secretary James Mattis na nararapat nang magwakas ang lahat ng mga digmaan at dumating na ang tamang panahon. Isang oportunidad umano itong ipinid ang bahagi ng kasaysayan at umaasa pa ring mananatili ang matagal nang pagkakaibigan ng dalawang bansa, dagdag pa ni Bb. Koscina.
Nabalam umano ang pagsasauli dahil sa mga isyung legal tulad ng National Defense Authorization Act na nagbabawal ng pagsasauli ng anumang kagamitang nakamtan sa pamamagitan ng digmaan.
Mayroon ding National Defense Appropriations Act na nag-uutos sa pamahalaan ng America na magpalugit ng 90 araw kung sakaling may pupuna sa pagsasauli ng mga batingaw.
Nawalan na ng bisa ang National Defense Authorization Act noong Setyembre. Naging mahalaga ang pag-uusap nina Defense Secretary Lorenzana at Mattis noong Oktubre ng taong 2017 kaya't nadali ang pagdadalang pauwi sa mga batingaw.
May tatlong kasunduang nilagdaan ang Pilipinas at Estados Unidos, at ang mga ito ay ang 1951 Mutual Defense Agreement, ang 1999 Visiting Forces Agreement at ang Enhanced Defense Cooperation Agreement noong nakalipas na 2016.
Idinagdag pa ni Bb. Koscina na ang mga batingaw ay nasa US Military Base sa Okinawa, Japan at dadalhin sa Villamor Air Base bukas at ihahatid naman sa Borongan, Eastern Samar.
