• Hinggil sa CRI• Hinggil sa Serbisyo Filipino
More>>
China Radio International
Balita sa Tsina
Balita sa daigdig
Pulitika
Kabuhayan
Lipunan
Kultura
Isports
• Pakinggan ninyo ang pinakahuling programa natin

Tsinaistik

Lipunan

Tsina at ASEAN

Olimpiyada

Musika

Dear Seksiyong Filipino
(GMT+08:00) 2007-09-03 10:23:02    
May mahabang kasaysayan na cricket culture ng Tsina

CRI
May 2,000 taon na ang kasaysayan ng cricket culture sa Tsina. Noong panahon ng Tang Dynasty (618-906) pinasimulan ng mga tao ang pagkukulong ng mga kuliglig sa hawla upang malibang sa kanilang mga awit ng pagkabihag.

Ang pag-aalaga ng mga humuhuning insekto ay itinuturing ng isang "eleganteng" libangan na kinagigiliwan ng mga kilalang mabata, pintor, musikero at Buddhist monk. Sa mga palengke sa tag-init ay nagdadagsaan ang mga nagtitinda ng kuliglig sa Chang'an punong lunsod Tang, na tinatawag ngayong Xi'an.

Buhay na buhay na pa rin ngayon ang tradisyong ito. Ang mga taong interesado ay bumubili at nagbibili ng mga insekto at hawla sa malalaki at maliliit na lunsod, gayun din sa kanayunan sa buong Tsina, na gaya ng ginagawa ng kanilang mga ninuno noong mga nakraang dekada.

Sa ngayon, ang mga hawla ng insekto, liban sa yari sa ginto, pilak at iba pang metal ay hinahabi din sa kawayan at inukit na maliliit na pinatuyong balat ng kalabasa. Pinaniniwalaan din na ang gayong mga hawla--kahit na walang lama--ay maghahatid ng suwerte sa bahay.

Noong Qing Dynasty (1644-1911), may mga propesyonal ng palasyo na namamahala sa pangangalaga sa mga singing insect at inihaharap iyon sa mga espesiyal na okasyong nag-iintertain ang emperasor at iba pang opisyal ng mga partikular na pinararangalang panauhin.

Sa kasaysayan, ang mga insekto ay guamganap din ng mahalagang papel sa agrikultura ng Tsina, dahil tagapagbabala sila ng pagbabago ng panahon.

Sa loob ng 24 na solar term ng Chinese lunar calendar, ang ikatlo, na tinawag na Jing Zhe, na tumatapat sa huling dako ng Marso ng solar calendar, ay nangangahulugan ng "paggising ng mga insekto". Ito'y panahon ng pagpapasimula ng mga magsasaka ng kanilang pag-aararong pantag-sibol.

Ang literatura ng Tsina ay punong puno ng mga salawikaing at mga popular na kantahin ng mga magsasaka na may kinalaman sa mga insekto. Sinabi ng isang tula sa Shi Jing (1100-600BC): "Kung buwan ng Mayo, iginagalaw ng mga Shi Zhong (isang uri ng kuliglig) ang kanilang mga binti; kung buwan ng Hunyo, iginagalaw ng Sha ji (isa ring kuliglig) ang kanilang pakpak. Sa buwan ng Hulyo, ang kuliglig ay nasa bukirin; sa buwan ng Agosto, nasa bakuran na ang kuliglig, sa buwan ng Setyembre, nasa may pintuan na ito; sa buwan ng Oktubre, ang mga kuliglig ay pumapasok at gumagapang sa ilalim ng kama."

May isang matandang kasabihian ang nagsasad na kapag narinig mong humuhuni ang kuliglig sa labas ng bahay, tiyak na buwan ng Oktubre at dapat nang pag-ibayuhin ng kababaihan ang kanilang paghahabi upang matiyak na may sapat na damit para sa darating na tag-lamig.